“Dünya Çevre günü” Birleşmiş Milletlerin, 1972 yılında İsveç’in başkenti Stockholm’de 133 ülkenin katılımı ile düzenlediği zirvede kabul edilmiş bir gündür ve1972’den bu yana her yıl 5 Haziran’da çevre sorunlarına kamuoyunun dikkatini çekmek, halkın katılımını geliştirmek ve politik ilgiyi arttırmak üzere çeşitli etkinlikler ile kutlanmaktadır.

Dünya Çevre Günü’nün bu yılki teması “Plastik Kirliliğini Yenmek: Eğer yeniden kullanamıyorsan reddet. / Beat Plastic Pollution: if you can’t reuse it, refuse it.” olarak belirlenmiştir.

Plastik maddeler hafif, ucuz, kolay işlenebilir ve çok farklı kullanım alanına sahip olmaları nedeniyle günümüzde giderek yaygınlaşan bir kullanım alanına sahip olmuşlardır. Günlük hayatımızda kullandığımız naylon torbalar, şişeler, çatal-bıçaklar, ürün ambalajlarından tutun da mobilyaya kadar birçok yerde plastik malzemeler bulunmaktadır. Plastik malzemelerin kullanımı bu kadar yaygınlaşmasına rağmen, malzemenin çevre dostu olmaması ve doğada bozulmasının çok uzun yıllar alması nedeni ile büyük zararları bulunmaktadır. Plastik malzemelerin doğaya atılmasından sonra bozulması sırasında toprak ve su kirlenmekte ve yaşayan tüm canlı türleri için hayati tehlikeler ortaya çıkmaktadır.

Plastik kullanımı ile ilgili bazı istatistikler aşağıdaki gibidir:

• 1950’de günümüze tahminen 8.3 milyar ton plastik üretilmiştir.
• Denizlerdeki plastik atığın oranını belirlemek son derece zor olsa da bilim insanlarının birçoğu her yıl denizlere 8 milyon ton plastik atığın atıldığını belirtiyor. Denizlerdeki güncel plastik atık miktarının 150 milyon ton olduğu düşünülüyor.
• Şimdiye kadar yapılmış olan hemen hemen tüm plastik parçalar hala bazı şekillerde veya formda (yakılan küçük miktar hariç) doğada mevcuttur.
• Plastik atıkların%91'i geri dönüştürülmemiştir. Üretilen plastiğin büyük bir çoğunluğu biyolojik olarak ayrışmaktadır ve doğada çözünme süreci 400 yıldan daha uzun bir zaman almaktadır.
• Her dakika dünya çapında 2 milyon plastik poşet dağıtılmaktadır.
• Türkiye’de kullanılan plastik poşetlerin sadece %1’i doğada çözünebilir (bio-degredable)’dir.
• Her dakika dünya çapında 1 milyon plastik pet şişe satın alınmaktadır. Bu şişelerin %50sinden daha azı geriye dönüştürülmüştür.

Plastik kaynaklı kirliliğin önlenmesi için birey olarak yapabileceğimiz bazı önlemler bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri,

1. Plastik bardak yerine, Cam bardak kullanın.
2. Paslanmaz su mataralarından bir tane edinin ve her seferinde plastik şişede su almayı bırakın.
3. Paket yaptırdığınız veya dışarıdan söylediğiniz yiyeceklerle verilen plastik çatal bıçakları almayın, onun yerine metal ya da tahtadan, taşınabilir boyda çatal bıçağı yanınızda taşıyın.
4. Porselen veya cam tabak kullanamayacağınız durumlarda, çevreye zarar vermeden doğada çözünebilen tabakları tercih edin.
5. Ahşap oyuncak satın alın.
6. Cam ambalajlı ürünleri tercih edin.
7. Cam ambalajları ve kavanozları biriktirin, plastik saklama kapları yerine bunları kullanın.
8. Markete ve pazara giderken bez çanta ve pazar arabası taşıyın, uzatılan plastik torbaları geri çevirin.
9. Kese kağıtlarını biriktirin, pazara giderken meyve ve sebzelerinizi koymak için yanınızda götürün.
10. Plastik poşet kullanacaksanız mutlaka doğada çözünebilir olmasına dikkat edin.

Unutmayın, daha az plastik, daha sürdürülebilir bir yaşam demektir.